Hsp’s oordelen niet! Of toch wel?
Een hele tijd terug heb ik een blog geschreven waar nogal wat heftige reacties op kwamen (hier kun je ‘m lezen). De meesten waren positief maar een aantal mensen was boos op mij. Omdat ik oordeelde. En dat mag blijkbaar niet. En als HSP helemaal niet want die zijn altijd lief en gevoelig en houden rekening met iedereen. Natuurlijk niet! Ik ben ook gewoon maar een mens met mijn kwaliteiten en mijn schaduwkanten net als iedereen. En beide kanten mogen er gewoon zijn anders ben je geen compleet mens. Naast de eigenschap ‘hoogsensitief’ heeft elke HSP gewoon een persoonlijkheid. Met zijn fraaie en minder fraaie kanten.
Het grappigst vond ik nog dat een aantal mensen oordeelde dat ik niet mocht oordelen en dat zelf niet in de gaten had. Ik vind het zo knap, mensen die zeggen nooit te oordelen en dat nog geloven van zichzelf ook. Volgens mij kan dat niet. Iedereen oordeelt. Dat je het niet zegt, betekent niet dat je het niet doet. Ik denk dat het veel gezonder is om naar je oordelen te kijken en te ontdekken wat dat over jou zegt of wat je daar van kunt leren. Want het zegt veel over je innerlijke wereld.
Wat is oordelen eigenlijk? In ieder geval iets waar een taboe op zit tegenwoordig en wat niet mag. Dat je op zijn minst geen goede coach/moeder/HSP bent als je oordeelt. Ik hou het liever bij de realiteit en die is dat iedereen oordeelt. Je kunt dan wel keihard zitten doen alsof dat niet zo is en dat jij geen ego hebt maar dat getuigt van weinig zelfinzicht. Iedereen heeft een ego en iedereen oordeelt bij tijd en wijle en dat is maar goed ook.
Het heeft namelijk een functie. Oordelen is nodig om situaties in te schatten. Dan heet het beoordelen. Dit is goed, dat is fout. Of: Het is niet verstandig om met windstoten van 120 km te gaan fietsen. Of: Ik vind dit een stomme trui dus trek ik ‘m niet aan want dan voel ik me stom. Er wordt ook van je verwacht dat je een mening vormt of oordeelt hebt. In een enquête, wel/niet polls, persoonlijkheidstesten, testjes in tijdschriften. Als je dan geen mening invult of neutraal ben je een meningloze slappe hap die geen standpunt durft in te nemen. Dat vond mijn zoon tenminste van mij toen ik eens ‘geen mening’ aankruiste in een enquête.
Dan heb je nog veroordelen en dat is af en toe ook nodig. Bijvoorbeeld bij rechters en boeven. Maar dan heb je het praktische nut ervan wel gehad.
Dan komen de vooroordelen. Ook een enorm taboe terwijl iedereen het doet. Ook omdat het vaak klopt. Een cliché wordt pas een cliché als het heel vaak voorkomt. De agent met de snor, de midlife-crisis-man met de veel te jonge vriendin, de pas gescheiden vrouw die helemaal los gaat in de kroeg. Klopt vaak, niet altijd dus het is wel zo netjes om dat eerst uit te zoeken en te vragen voordat je het gaat zitten veroordelen.
De andere kant is beoordeeld worden. Dat is eng . Begint al op de lagere school, daarna examens en als je eenmaal werkt heb je je jaarlijkse beoordelingsgesprek. Je kunt er onzeker van worden en het kan voelen alsof je aan de wolven overgeleverd bent. Wat maakt de mening van de ander zoveel belangrijker dan wat je zelf over jezelf gelooft?
Wake up call: als je van streek raakt door de mening van een ander geloof je diep van binnen dat diegene gelijk heeft en denk je dat stiekem over jezelf. Als het niet als waar voelde zou het je niet zo raken.
Is dat misschien waarom we oordelen zo erg vinden? Omdat we weten hoe het bij onszelf kan voelen?
Als HSP ervaar je dit soort dingen meestal heftiger. Je wil anderen niet kwetsen dus probeer je krampachtig uit de oordelen te blijven terwijl je er wél iets van vindt. Je wil graag oordeelloos zijn en dat lukt dus niet.
Accepteer gewoon dat je oordeelt. Neem het waar bij jezelf. Vraag je af of je oordeel waar is en of je dat zeker kunt weten. Dan kijk je of de ander überhaupt iets aan jouw mening heeft.
Een mooi voorbeeld is van Socrates:
Terwijl iemand Socrates bezoekt, zegt deze:
Weet je wat ik gehoord heb van je vriend?
Een momentje, zegt Socrates, Heb je geverifieerd, of dat wat je me gaat vertellen, écht is? Is het waar?
Nee, ik heb er alleen over horen vertellen…
Heel goed. Dus je weet niet of het de waarheid is.
Dat wat je mij wil vertellen, is dat iets goeds?
Nee, zelfs het tegenovergestelde!
Aha! Is het nuttig dat je me vertelt wat mijn vriend had moeten doen?
Nee, niet echt…
Wel dan, concludeert Socrates, als dat wat je me wil vertellen, noch waar, noch goed, noch nuttig is, waarom wil je het me dan vertellen?
Mag jij oordelen van jezelf? En wat vind je van beoordeeld worden?
Laat het me hieronder weten. Ik ben heel benieuwd!
of [otw_shortcode_button href=”skype” size=”medium” bgcolor=”#3ABBC4″ icon_type=”social foundicon-skype” icon_position=”left” shape=”radius”]Klik hier om een afspraak te maken voor een GRATIS Skype sessie.[/otw_shortcode_button]
Beoordeeld worden heb ik minder moeite mee dan veroordeeld worden. Mits tijdens een beoordeling zowel je pluspunten als je minpunten benoemd worden.
Ik oordeel zelf ook en wat je trouwens duidelijk benoemd…ook de slachtofferrol is mij niet onbekend
Trek je niks aan van de “negatieve” reacties. Misschien zit er wel wat jaloezie bij omdat jij het voor jezelf op een rijtje hebt en er goed mee om kan gaan. Velen van ons waaronder Ik, zijn nog niet zo ver.
Het geeft mij juist hoop …Dat ik in de toekomst ook zo vrij mijn mening durf te uiten en jammer dan…dat mensen dit niet willen/kunnen accepteren.
Lieve groet,
Nonnie
I
Hoi Nonnie,
Dankjewel voor je lieve reactie. Tuurlijk komt negativiteit bij mij ook harder binnen dan bij niet HSP. Maar uiteindelijk vond ik het vooral grappig. Het weerhoudt mij er in ieder geval niet van om mijn mening te geven. En dat ga jij ook gewoon kunnen. Je bent je er al bewust van!
groetjes,
Anouk
Hoe beoordeel je een zaak of een situatie?
Je doet het vaak al automatisch en ook vaak als je je nog geen goed beeld hebt kunnen vormen van datgene waar je over gaat oordelen. Bij een HSP is dit vaker sterker ontwikkeld , tenminste als ik naar mezelf kijk merk ik dat mijn gevoel of voorgevoel mij onbewust reeds voor is en toefluistert dat er iets niet in de haak is, of dat er een vreemde sfeer heerst. Je kunt dat gevoel niet uitschakelen als het je vaak voor misstappen heeft behoed. Minder is het als je daardoor zaken niet onderzoekt en menige levensles en/of ervaringen misloopt en je wereld daardoor dus steeds kleiner wordt
(dus is het telkens weer een afweging).
Iemand met zijn gezicht vol tattoos en vreemde kleding draagt is bij voorbaat niet iemand die niet te vertrouwen is of een slecht mens, maar in een bepaalde setting bijvoorbeeld bij het
“baby-zwemmen” blijkt dit een liefdevolle ouder met humor en tevens bepaalde angsten en zorgen. Vaak vormen we ons (misschien te snel) een beeld van iemand dat niet strookt met de werkelijkheid. Stel je niet blind voor de werkelijkheid maar uit je wanneer de situatie daarom vraagt en verschuil je niet onder een steen met de gedachte dat niemand je ziet want dan zul je vroeg of laat vertrapt worden (bewust of zelfs onbewust).
Nog even dit: Verder heb ik ook wel eens “geen mening” ingevuld bij een enquête omdat de vraagstelling dusdanig slecht was dat wat ook mijn antwoord zou zijn dit zeker niet mijn uitgangspunt zou onderschrijven. Dus Anouk, je bent niet alleen en in elke situatie en slappe vaatdoek (Hihi).
Haha Klaas, precies!
Een heel goed stuk!! Anouk. Ik schroom niet meer om duidelijk mijn mening naar voren te brengen omdat ik heb gemerkt dat het voor veel duidelijkheid naar elkaar leidt en opluchting bij mezelf. Niet langer binnenvetten maar uitspreken. De ander kan er vervolgens op reageren. Het voorkomt een hoop misverstanden
Er was eens een zonderlinge man ‘Khariem’ genaamd die door het land zwierf en nooit een woord sprak,
Tijdens zijn vele zwerftochten werd hij vaak aangesproken, uitgelachen, gepest, beroofd en mishandeld. Toch deed hij nooit zijn beklag en liep met een vredige glimlach naar waar zijn voeten hem droegen. Soms werd hij ook welkom geheten en uitgenodigd om een hapje mee te eten, Hij genoot, deed een diepe buiging, maakte een zegenend gebaar en ging weer verder zijns weegs.
Op een dag kwam hij een aan lager wal geraakte beurshandelaar tegen die behoorlijk diep in het glaasje had gekeken. Deze handelaar klaagde en hield een tirade over wat hem allemaal afgenomen was, en hoe oneerlijk het leven wel niet was. Hij had een touw bij zich en wilde zich daarmee verhangen…
Samen met de beschonken handelaar gingen ze op zoek naar een stevige boom die perfect was om je aan te verhangen. Toen vond hij een boom die hem herinnerde aan zijn jeugdjaren.
Toen hij een strop knoopte om zich te verhangen gingen zijn gedachtes met hem aan de haal en dacht hij even aan zijn moeder die bij iedere val vroeger een pleister op zijn wonden plakte en er een kusje op gaf… Hij glimlachte met tranen in zijn ogen en maakte zich gereed voor zijn grote sprong, en net voor hij zijn evenwicht verloor sprak Khariem: ‘Je krijgt de groeten van je moeder…!’ en verdween alsof hij nooit deze aarde bewandeld had
hoi Anouk,
ik reageer wat laat omdat ik wat heb ‘gekauwd’ op een reactie (zou ik hierop een bijdrage kunnen leveren?).. ik denk dat je een onderscheid moet maken tussen een mening en een oordeel. zoals je zelf ook aanduidt, wordt op verschillende momenten en in diverse samenstellingen (be-oordeling, ver-oordeling, oordeel ‘los’) het woord gebruikt en hoeft dat ook niet negatief te zijn. een mening hoeft ook niet negatief te zijn. ik denk dat een mening steeds heel persoonlijk is en dat iedereen wel een mening heeft over (wat dan ook), zelfs als die niet heel duidelijk is of niet geformuleerd wordt. op basis van een mening kan je een oordeel vellen. als een rechter een mening heeft over een zaak (situatie) en laat ik aannemen dat die mening is gevormd op rond van een juridische interpretatie van gepresenteerde gegevens, dan heeft hij daarmee een instrument om een oordeel te vellen en eventueel een veroordeling uit te spreken.
op het moment dat het gaat om vooroordelen wordt de situatie anders. dan is de persoonlijke mening vervangen door een op voorhand gevormde gedachte. ik ben met iedereen eens die zegt dat de hype van tattoos de mensen een uiterlijk geeft dat niet altijd aantrekkelijk is, dat piercings ‘niet mijn smaak’ zijn, maar dat die mensen slecht zijn of anders negatief te labelen, dat is onzin. je moet alleen door de buitenkant heen en dat is waar het probleem steekt. er wordt heel oppervlakkig geleefd, mensen staan klaar om hun mening luid en duidelijk te kennen te geven en hangen er direct een (negatief) oordeel aan. hoe oppervlakkiger de omgeving, hoe minder indruk het maakt, hoe minder er wordt gereflecteerd. en wie meer diepgang heeft, wel gevoelig is voor dit soort van gebrul, die is het haasje en gekwetst. en dan zeg ik ook maar vaak ‘ik heb geen mening’. word ik er ook niet op afgeschoten.
groetjes, Adrienne
Hallo, ik denk dat je vooral moet leren wat jij voelt en daar op een respectvolle manier op leert te reageren naar een ander en vooral naar jezelf. Een HSP heeft hier vaak meer moeite mee, omdat het ook de noden van anderen haarfijn aanvoelt. Omdat wij jaren overal “worden opgevoed” en lang kind zijn (’t.o.v. andere diersoorten) gaan wij meer mee en vergeten eerder onszelf. Ik weet uit ervaring dat als je in contact gaat staan met jezelf, je net zo goed bitch, narcist, HSP, pleaser, empaath kan zijn. Gewoon heel gezond! Lekker variëren, met jouw gevoel van empathie, vooral met jezelf en jouw intuïtie en gevoel! En voor wie jij wat voelt. Ken Uzelve en blijf bij jezelf. Denken ik oordeel en dat mag ik niet geeft weerstand. Zeg gewoon, oké, ik oordeel, mag, maak je niet druk je bent ook maar een mens!
En nog een tip: trek je niks persoonlijk aan. Meningen zijn meningen. Of: oordelen zijn oordelen. Dat zegt niks over mij. O denk je dan, dat doen we. Maar het is moeilijker dan je denkt. Voorbeeld: Een serveerster of winkelbediende doet kortaf, luistert niet. Ik denk dan vaak: misschien heeft hij/zij het moeilijk. Van alles is mogelijk: hond overleden, ruzie, moe, hormonen enz….maar ook: dat je zo kortzichtig denkt. Jammer…het beperkt jou, niet mij. Ook mss een oordeel, maar je ontkomt er niet aan. Met begrip voor elkaar zo der het verhaal te weten komen we al een heel eind. Zou veel oorlogen schelen.
ja, helemaal waar! vind ik. snel oordelen kan funest zijn!
ik probeer ook zelf eerst na te denken waarom iemand zich op een bepaalde manier gedraagt. Ook in het verkeer. je hebt al snel de neiging om te gaan schelden als iemand een rare beweging maakt.
Veroordeling:
Ik heb wel eens meegemaakt dat mijn grote baas mijn functioneren beoordeelde en een waslijst aan tekortkomingen opnoemde. ,DAS NIET BEST” liet hij mij weten en je bent zeker geen teamplayer voegde hij er aan toe… Terwijl ik dit alles aanhoorde kon ik mijn lachen bijna niet inhouden. Hij vroeg daarop wat er te lachen viel? Ik antwoorden: Dit betekent dat mijn volgende beoordeling waarschijnlijk een stuk beter zal zijn, want veel slechter als dit kan bijna niet..
Anouk; Of je hier iets aan hebt weet ik niet maar “OORDEEL” zelf…